فرایند پرستاری در ایدز

عكس العملهای روانی بیمار باید مورد توجه قرار گیرند و بر اساس تشخیصهای پرستاری تعیین و برنامه ریزی مراقبتی طرح و اجرا شوند . تشخیصهای پرستاری (مشكلات بیمار ) به دلیل ماهیت پیچیده بیماری تشخیصهای پرستاری احتمالی متعدد و متنوع هستند اما بر اساس یافته های حاصل از بررسی ،تشخصیهای پرستاری مهم در بیمار مبتلا به ایدز ممكن است شامل موارد زیر باشد : 1 - تغییر در سلامت پوست ناحیه اطراف مقعد مربوط به زخم و ضایعات حاصل از اسهال ، 2- تغییر الگوی دفع روده مربوط به اسهال ناشی از عفونتهای فرصت طلب 3- احتمال بروز عفونت مربوط به نارسائی از سیستم ایمنی . 4- عدم تحمل فعالیتها مربوط به خستگی ، سوء تغذیه و اختلال در مایعات و الكترولیتها . 5- تغییر در فرآیند فكری مربوط به كاهش مدت زمان توجه به اطراف ، اختلال در حافظه ناشی از آنسفالیت . 6- عدم توانایی جهت پاك كردن مجاری هوایی مربوط به پنوموسیستیس كارینی Pneumocystis Carinii و افزایش ترشحات برونش. 7- اختلال تغذیه كمتر از نیاز بدن مربوط به كاهش در دریافت مواد خوراكی. 8- كمبود آگاهی مربوطبه راههای پیشگیری از انتقال ویروس ایدز 9- انزوای اجتماعی مربوط به ننگ آور بودن بیماری و ترس از آلوده كردن دیگران ، ترس از مرگ و ... 10- غم و اندوه مربوط به تغییرات ایجاد شده در نحوه الگوی زندگی و پیش آگهی نامطلوب بیماری . برنامه ریزی و اجرا اهداف اهداف قابل دستیابی برای بیمار عبارتند از : كسب و حفظ سلامت پوست ، برخورداری از الگوی طبیعی اجابت مزاج ، از بین بردن عفونتها ، افزایش تحمل فعالیت ، اصلاح فرایند های فكری و بر قراری تعادل مایعات و الكترولیتها ، باز نگه داشتن راههای هوایی ، افزایش احساس راحتی و آسایش ، بهبود وضعیت تغذیه ای بیمار ، افزایش دانش و اگاهی در ارتباط با پیشگیری از انتقال بیماری، كاستن از میزان انزوای اجتماعی و بیان احساس غم و اندوه .از آنجایی كه مشكلات این بیماران بسیار وسیع و هر بیماری مسائل خاص خود را دارد ، در ذیل به ذكر چند نمونه از مهمترین مشكلاتی كه اغلب در این بیماران مشترك است اشاره می شود : تشخیص پرستاری تدابیر پرستاری 1- استعداد ابتلاء به انواع عفونتهای فرصت طلب مربوط به نارسایی سیستم مصونیتی بررسی مداوم علائم و نشانه های عفونت (تب ، لرز، تعریق ،سرفه، كوتاهی تنفس، تكرر ادرار، قرمزی یا ترشح زخمهای پوستی و........) -آموزش بیمار در مورد اهمیت گزارش علایم و نشانه های عفونت ذكر شده. - در صورت نیاز از ترشحات زخم، خون، ادرار، مدفوع و خلط بیمارطبق تجویز پزشك كشت تهیه و داروهای ضد میكروبی لازم تجویز شود . - پاسخ بیماربه درمان و عوارض جانبی دارو كنترل شود. - آموزش بیمار به منظور جلوگیری از عفونت و رعایت اصول بهداشت فردی ، 2- اختلال در تبادل گازهای تنفسی مربوط به عفونت ریوی (غالباً پنوسیستیس كارینی) بررسی وضعیت تنفسی بیمار شامل ضربان قلب ، ریتم ، شنیدن صداهای تنفسی، سرفه ، استفاده از عضلات كمكی در تنفس و سیانوز. - ثبت نتایج حاصل از بررسی تنفسی بیمار . - در صورت نیاز جمع آوری خلط بیماری . - قبل از انجام روشهایی مثل برونكوسكوپی، بیوپسی ریه ، سی تی اسكن و تست عملكرد وضعیت تنفسی Respiratory Functional توضیح كافی به بیمار داده شود . - طبق تجویز پزشك ، داروهای آنتی بیوتیك داده شود و پاسخ بیمار به دارو و نیز عوارض جانبی آن توجه شود . - تشویق بیمار به سرفه كردن و آموزش تمرینات تنفسی به بیمار و تشویق وی به انجام آنها . - تشویق بیمار به عدم مصرف سیگار - در صورت نیاز فیزیوتراپی قفسه سینه و پاسچرال درناژ Postural Drainage (درناژ وضعیتی) برای بیمار انجام شود . - باز نگه داشتن راه هوایی بیمار در تمام وقت و در صورت وخیم شدن وضعیت تنفس به اطلاع پزشك و استفاده از رشپیراتور . 3- اختلال در تغذیه مربوط به اسهال ، بی اشتهایی و استوماتیت - بررسی وضعیت تغذیه ای ، بررسی قد و وزن ، كالری دریافتی ، تعیین توتال پروتئینی سرم ، هماتوكریت و هموگلوبین . - تعیین نیاز بیمار به تغییر در روش تغذیه ، تغذیه خوراكی و تزریقی . - رفع كمبود ویتامینهای بدن و تهیه رژیم كم كالری و پرپروتئین به حجم كم و دفعات زیاد و تشویق بیمار به خوردن آن . - اصلاح و درمان استوماتیت . - تشویق بیمار به رعایت بهداشت دهان . 4- اسهال مربوط به شیمی درمانی یا غفونت دستگاه گوارش . بررسی وضعیت دفع بیمار ؛ كمیت و كیفیت مدفوع و از نظر وجود خون ، چربی یا غذای هضم نشده بررسی شود . كنترل جذب و دفع .كنترل نتیج حاصل از كشت مدفوع . خودداری از دادن داروهای ضد اسهال . كنترل علائم به عدم تعادل آب و الكترولیتها . 5- درد مربوط به عوارض جانبی شیمی درمانی و عفونتها و بی حركتی بررسی درد ، موضع ، عود درد ، طول درد ، عوامل تشدید كننده ، یا آرام كننده درد ، میزان توصیفی كه بیمار از درد می كند ، با درجات 10-0 نشان دهید . براساس دستور پزشك داروهای ضدالتهاب و ضددرد را به بیمار بدهید و اثرات و عوارض آنها را بررسی كنید . فعالیت ها در حد تحمل بیمار انجام شود . از گرما درمانی برای عضلات و مفاصل گرفتار استفاده شود . 6- اختلال یك پارچگی مربوط به سوء تغذیه ساركوم كاپوزی ( s Sarcoma 'Kaposi )و عوارض جانبی شیمی درمانی . بررسی وضعیت پوست ، وجود ضایعات ، حرارت پوست ، رطوبت ، رنگ ، وضعیت عروق سطح پوست و علائم بهبود ناكافی زخمها . كنترل ضایعات پوستی از نظر عفونت و سایر تغییرات پوستی . برای درمان استوماتیت اجرای مراقبت از دهان و دندان ، مایعات اسیدی از راه دهان ، استفاده از بی حس كننده های موضعی مخاط دهان و غذاها با درجه متوسط سرو شود . اگر ضایعات كاپوزی وجود دارد و بیمار تحت شیمی درمانی است ، پاسخ وی به درمان را از نظر اندازه رنگ و تغییر شكل پوست را بررسی كنید . پیشگیری از وارد آمدن ضربه به پوست بیمار و دقت در اینكه بیمار مدت زیادی بی حركتی نباشد . تشویق بیمار به استفاده از صابونهای ملایم و غیرآلرژیك و غیرخشك برای تمیز نمودن پوست . 7- عدم تحمل فعالیتها مربوط به ضعف و خستگی ، درد مفاصل ، عوارض جانبی درمان ، تنفس مشكل ، سوء تغذیه و عدم تعادل آب و الكترولیت ها . بررسی میزان فعالیتهایی كه برای بیمار قابل تحمل است . تشویق بیمار به استراحت و فعالیت منظم درحد تحمل و در صورت نیاز از فیزیوتراپی برای بیمار كمك گرفته می شود . با دستور پزشك ، درمان مناسب برای علل اصلی ناتوانی در فعالیتها انجام شود ؛ مثل درد ، عفونت ، سوء تغذیه و به اثرات این درمانها توجه شود . 8- تغییر در فرآیند های فكری مربوط به كاهش قدرت تمركز و اختلال حافظه ناشی از آنسفالیت . بررسی بیمار از نظر علایم اختلال در فرآیندهای فكری و كاهش تمركز ، اختلال حافظه و كاهش هوشیاری . تجدید آگاهی بیمار نسبت به زمان ،مكان و شخص در صورت لزوم . تكرار آهسته راهنماییها و آموزشها با زبانی ساده و روشن . حفاظت از بیمار در مقابل خطرات و صدمات . تشویق خانواده بیمار به آوردن وسایل مورد علاقه بیمار به بیمارستان . 9- خشم ، مربوط به تشخیص بیماری و ترس از مرگ و بستری شدن در بیمارستان . از یافته های تشخیصی مطلع كنید . بیمار را تشویق كنید تا سرحد امكان كارهایش را خود انجام دهد . بیمار را به استفاده از منابع در دسترس تشویق نمایید . 10- اختلال در مفهوم درك از خود و تصویر ذهنی مربوط به تشخیص ضایعات كاپوزی ، عوارض شیمی درمانی و كناره گیری از اجتماع . به آنچه كه بیمار می شوند یا می خواند توجه كنید تا اطلاعات نادرست دریافت نكند و در صورت امكان اطلاعات درست را در اختیار بیمار قرار دهید . بیمار را به مراجع مناسب مثل مددكار اجتماعی و روانشناس ارجاع كنید . بیمار را تشویق كنید برای كاهش هزینه های درمان به عضویت سازمانهای حمایت از بیماران ایدز درآید . 11- احتمال عفونت ( سرایت آلودگی با HIV از بیماران به سایرین ) مربوط به كمبود آگاهی از روشهای كنترل انتقال ویروس و عدم اجرای این روشها . آموزش بیمار ، خانواده و دوستان در مورد روشهای پیشگیری از انتقال ویروس : الف ) به كار گیری اقدامات حفاظتی و استفاده از كاندوم در تماس جنسی . ب )خودداری از فعالیتهای جنسی كه باعث بریدگی ، پارگی و صدمه به پوست و مخاط می شود . ج ) عدم استفاده از وسایلی مانند گوش سوراخ كن ، سوزن خال كوبی ، تیغ ریش تراش ، سرنگ و سایر وسایل مشترك كه می تواند عامل ایجاد خراش در بدن باشد . ه ) اجتناب از تماس جنسی با چندین نفر . آموزش بیماران مبتلا به ایدز بیماران مبتلا به ایدز ، خانواده آنها و دوستانش باید درمورد راههای انتقال بیماری ایدز از آموزشهای لازم برخوردار شوند . تمام ترسها ، سوءتفاهم ها باید بطور كامل مورد بحث و بررسی قرار گیرند . بعلاوه پرستار باید كلیه اقدامات احتیاطی ضروری جهت پیشگیری از انتقال ویروس ایدز را بازگو نماید و این اقدامات را لیست كند و در دسترس بیمار قرار دهد: 1- به بیمار در مورد داشتن یك رژیم غذایی متعادل حاوی ویتامین و موادمغذی كه بتواند به خوبی وزن را اضفه نماید ، آموزش دهید . 2- آموزش جهت خودداری از مصرف الكل و مواد مخدر . 3- آموزش به بیمار در مورد تعدیل رفتارهای جنسی خود كه : الف : از كاندوم استفاده نماید . ب: از تماسهای جنسی كه به مخاط بدن صدمه وارد می كند خودداری نماید . 4- آموزش به بیمار كه برنامه منظمی برای استراحت و فعالیت در حد تحمل داشته باشد . 5- در مورد خودآزمایی علائم عفونتهای عود كننده به بیمار آموزش داده شود . 6- به بیمار آموزش دهید كه افزایش تعداد سیگار مصرفی باعث مستعد شدن ابتلا به عفونت تنفسی خواهد شد . 7- به بیمار آموزش دهید كه از تماس با افراد مبتلا به عفونتهای شناخته شده خودداری نماید . 8- آموزش بیمار برای خودداری از وارد شدن آسیب و جراحت به پوست و مخاط بدن و توجه به علائم عفونی شدن زخم . 9- بیمار باید از دادن خون خودداری نماید . 10- عوارض جانبی داروها به بیمار آموزش داده شود . 11- به بمیار آموزش دهید كه نیاز به پیگیری درمانی مداوم و مراجعه مرتب به پزشك دارد . 12- به بیمار آموزش دهید كه در مراجعه به دندانپزشك بیماری خود را به وی اطلاع دهد . 13- آموزش به بیمار كه درباره ایدز به مطالعات مجلات و مقالات علمی روز بپردازد . 14- در مورد علائم بالینی هشدار دهنده بیماری به بیمار آموزش داده شود تا فوراًبه پزشك مراجعه نماید . رازداری اطلاعات در مورد تشخیص بیماران مبتلا به ایدز ( HIV ) باید بصورت یك جدول در دسترس پزشكان ، پرستاران و سایر پرسنلی كه نیاز به دریافت این اطلاعات برای ارائه خدمات دارند ، باشد ؛ اما نیازی نیست كه سایر كارمندان بیمارستان مثل بخشهای اداری ، حتی كوچكترین اطلاعی از این بیماران داشته باشند . نتیجه اینكه ANA ( Association ' American Nurses ) برای پرستاران ( 1985 ) این خط مشی را تعیین می كند كه ((از پرستار انتظار می رود كه مراقبتی دقیق و كامل و بدون داشتن احساس تنفر نسبت به شیوه و سبك زندگی بیماران مبتلا به ایدز داشته باشد و محرمانه بودن حقایق در مورد بیماران باید به قوت خود باقی و حفظ شود و یك پرستار در صورت افشاء غیرواقعی اطلاعات در مورد بیماران مبتلا به ایدز تحت پیگرد قانونی و جنایی قرار می گیرد كه لازم است فوق العاده محتاط عمل نماید )). با وجودی كه قوانین حرفه ای و حقوقی به صورت روشن و واضح بر لزوم این رازداری تاكید می كند ؛ البته این محرمانه دانستن حقایق به عنوان یك اصل مطلق نیست و این پرستار استكه باید تصمیم بگیرد چه زمانی لازم است این اطلاعات را فاش سازد یا خیر